روغن گیری از گذشته تا امروز دستخوش تحولات گسترده‌ای شده است. در روش‌های سنتی، استخراج روغن با چرخ عصاری انجام می‌شد، اما با پیشرفت فناوری، دستگاه های روغن گیری مدرن جایگزین این روش‌ها شدند. امروزه دو روش پرس گرم و پرس سرد در روغن کشی مورد استفاده قرار می گیرند که پرس سرد به دلیل حفظ خواص طبیعی روغن، محبوبیت بیشتری دارد. همچنین، قطعاتی مانند المنت و اینورتر نقش مهمی در بهبود عملکرد این دستگاه های روغن گیر ایفا می کنند. استفاده از متریال باکیفیت نیز در افزایش دوام و کارایی دستگاه های روغن گیری تأثیر بسزایی دارد.
تکامل روش های روغن کشی: از سنتی تا مدرن
در گذشته، روغن گیری به روش‌های دستی و سنتی انجام می شد که علاوه بر زمان بر بودن، بازدهی پایینی داشت. با ظهور ماشین آلات صنعتی، روش‌های مدرن‌تری مانند پرس گرم به کار گرفته شد. در این روش، دانه‌های روغنی تحت حرارت بالا قرار می‌گرفتند تا استخراج روغن سریع‌تر انجام شود. اما این فرآیند باعث از بین رفتن بخش زیادی از مواد مغذی و خواص طبیعی روغن می‌شد، که در نهایت کیفیت محصول نهایی را تحت تأثیر قرار می داد.
با پیشرفت فناوری، روش پرس سرد (Cold Press) به عنوان جایگزینی سالم تر معرفی شد. این روش بدون نیاز به حرارت مستقیم، روغن را از دانه‌ها استخراج می کند و موجب حفظ کامل ویتامین‌ها، اسیدهای چرب ضروری و ترکیبات مفید روغن می شود. امروزه، این روش به دلیل حفظ ارزش غذایی روغن، استاندارد ترین و محبوب ترین شیوه روغن کشی در صنایع غذایی محسوب می شود.
نقش المنت در دستگاه روغن گیری
یکی از پرسش‌های رایج درباره دستگاه های روغن گیری پرس سرد، علت استفاده از المنت‌های حرارتی در آن‌هاست. برخلاف تصور عمومی، این المنت‌ها برای گرم کردن روغن به کار نمی‌روند، بلکه نقش اصلی آن‌ها تسهیل خروج تفاله (کنجاله) پس از روغن گیری است. قرارگیری المنت‌ها در بخش انتهایی دستگاه روغن گیر باعث کاهش چسبندگی و افزایش روان‌سازی تفاله می شود، بدون اینکه تأثیری بر دمای روغن استخراج شده داشته باشد.
اهمیت متریال در ساخت دستگاه های روغن گیری
دستگاه های روغن گیری هنگام استخراج روغن فشار زیادی به دانه‌ها وارد می‌کنند، بنابراین متریال به‌کاررفته در ساخت آن‌ها باید از فلزات مقاوم و با سختی بالا باشد. استفاده از فولادهای مستحکم و ضدسایش، علاوه بر افزایش دوام دستگاه روغن گیر، از تغییر شکل یا فرسایش قطعات در اثر فشار مداوم جلوگیری می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود که دستگاه روغن گیر در بلند مدت عملکرد بهتری داشته باشد و نیاز به تعمیرات مکرر نداشته باشد.
در مقابل، اگر از فلزات ضعیف و با سختی پایین در ساخت دستگاه روغن گیر استفاده شود، قطعات آن به سرعت دچار تغییر شکل یا شکستگی خواهند شد و عملکرد کلی دستگاه روغن گیری مختل می شود. به همین دلیل، انتخاب روغن گیرهایی با متریال مقاوم نه تنها طول عمر بیشتری را تضمین می کند، بلکه هزینه‌های اضافی مربوط به تعمیر و نگهداری را نیز به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.
نقش اینورتر در عملکرد دستگاه های روغن گیری
اینورتر یکی از اجزای کلیدی در دستگاه های روغن گیری مدرن است که نقش مهمی در بهینه سازی عملکرد آن ایفا می کند. این قطعه امکان تبدیل برق سه فاز به تک فاز را در روغن گیرهایی که از این قابلیت پشتیبانی می کنند، فراهم کرده و همچنین سرعت چرخش موتور را متناسب با نوع دانه تنظیم می کند. علاوه بر این، اینورتر با کنترل نوسانات الکتریکی از آسیب های احتمالی به روغن گیر جلوگیری می نماید. تنظیم سرعت روغن گیر بسته به سختی دانه‌ها اهمیت زیادی دارد؛ به‌عنوان مثال، دانه‌های سختی مانند هسته انار و انگور نیاز به سرعت پایین‌تری دارند، درحالی‌که دانه های نرم‌تری مانند کنجد و آفتابگردان را می‌توان با سرعت بالاتر پردازش کرد.
جمع‌بندی
دستگاه های روغن گیری مدرن، به‌ویژه مدل‌های پرس سرد، با حفظ کیفیت و خواص روغن، بازدهی بالاتری نسبت به روش‌های سنتی ارائه می‌دهند. استفاده از قطعات باکیفیت، اینورتر برای تنظیم سرعت، و المنت جهت تسهیل خروج تفاله، از عوامل کلیدی در بهبود عملکرد این روغن گیر‌ها محسوب می‌شوند. اگر قصد خرید دستگاه روغن گیری را دارید، توجه به جنس متریال، قابلیت تنظیم سرعت، و فناوری به کار رفته می‌تواند به شما در انتخابی مطمئن و اقتصادی کمک کند.
